အဂၤလိပ္စာႏွင့္ အနာဂါတ္ ျမန္မာ႔ပညာေရး ဘယ္လို စခန္းသြားမလဲ

အဂၤလိပ္စာႏွင့္ ျမန္မာ႔ပညာေရး ဘယ္လို စခန္းသြားမလဲ ယေန႔ ျမန္မာ႔ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္၌ ပညာေရးအတြက္ အထူးအေရးႀကီးလွသည္ဟု နားလည္ ခံယူမိပါသျဖင့္ ဤေဆာင္းပါးအား တင္ျပအပ္ပါသည္။ အေျခခံ ပညာအထက္တန္း အဆင့္တြင္ သခၤ်ာ၊ ဓာတု၊ ႐ူပ ႏွင့္ ဇီဝေဗဒ ဘာသာရပ္မ်ားကို အဂၤလိပ္စာ ဘာသာကို အသံုးျပဳ၍ သင္ၾကားလွ်က္ရိွေနပါသည္။ ဤေနရာတြင္ အေရးတႀကီး စဥ္းစား ေဆြးေႏြးရန္မွာ အဆိုပါဘာသာရပ္မ်ားကို မိခင္ ျမန္မာဘာသာ ျဖင့္ သင္ၾကားျခင္းႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ သင္ၾကားျခင္း မည္သည္က ပိုမိုသင့္ေလွ်ာ္သနည္း၊ ပိုမိုထိေရာက္သနည္း ဆိုသည္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ယခင္တစ္ေခတ္က အဆိုပါ ဘာသာရပ္မ်ားကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ သင္ၾကားခဲ႔ဘူးသည္မွာ အားလံုးအသိပင္ျဖစ္ပါသည္။ အေျခခံ ပညာအထက္တန္း အဆင့္တြင္ သခၤ်ာ၊ ဓာတု၊ ႐ူပ ႏွင့္ ဇီဝေဗဒ ဘာသာရပ္မ်ားကို ျမန္မာလိုသင္ၾကားျခင္းျဖင့္ သင္ၾကားျခင္းႏွင့္ သင္ယူတတ္ေျမာက္မႈကို စစ္ေဆးျခင္းတြင္ ပိုမိုထိေရာက္မႈ ရိွပါမည္ဟု ယံုၾကည္မိပါသျဖင့္ ဤေဆာင္းပါးအား တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ လက္ရိွ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အဂၤလိပ္စာ တတ္ေျမာက္မႈ အေနအထားကို တစ္ျပိ္ဳင္နက္ ထည့္သြင္းစဥ္းစာရန္မွာ အင္မတန္ အေရးၾကီးလွပါသည္။ ယေန႔ေခတ္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ အမ်ားစုသာမက ဆရာဆရာမအခ်ိဳ႕ပင္လွ်င္ အဂၤလိပ္စာႏွင့္ပတ္သက္၍ အားနည္းေနသည္ကို ျငင္းမရေအာင္ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ယေန႔ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူအမ်ားစုသည္ သူငယ္တန္း(grade 1)မွ တကၠသိုလ္ ဝင္တန္း (grade 11) ထိ ၁၁ႏွစ္တိုင္တိုင္ အဂၤလိပ္စာအား သင္ယူခဲ႔ၾကေသာ္လည္း 4 skills ဟုေခၚေသာ ေရး(writing)၊ ဖတ္(reading)၊ ေျပာ(speaking)၊ နားေထာင္ (listening) ႏိုင္စြမ္းမ်ားသည္ အလြန္ပင္စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ျဖစ္ေနပါသည္။ တကၠသိုလ္ဝင္တန္း ေအာင္ျမင္ၿပီးသူမ်ားသာမက အခ်ိဳ႕ေသာဘြဲ႕ရမ်ားပင္လွ်င္ အေရးတြင္လည္း လက္မရွိသူကဲ႔သို၊ အဖတ္တြင္လည္း မ်က္မျမင္တစ္ဦးပမာ၊ အေျပာတြင္ လည္း ခံတြင္းမဲ႔သို႔္၊ နားေထာင္မႈတြင္လည္း နားပင္းသူတစ္ဦးပမာ ျဖစ္ေနေပသည္။ ဤသို႔ျဖစ္ေနရျခင္းမွာလည္း သင္ယူသူ၏ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေလာ၊ သင္ၾကားသူ၏ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေလာ၊ သင္ယူသူႏွင့္ သင္ၾကားသူၾကားမွ သင္္႐ိုးၫႊန္းတမ္း၊ သင္္႐ိုးမာတိကာ၊ သင္နည္းပို႔ခ်ခ်က္ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေလာ၊ တစ္ခုခုမွားေနသည္မွာေတာ႔ အေသအခ်ာပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ဤသို႕ေသာ လက္႐ိွအေျခအေနမ်ားကို မ်က္ကြယ္ျပဳ၍ အထက္ေဖာ္ျပပါ အေျခခံပညာအထက္တန္း အဆင့္ သခၤ်ာ၊ ဓာတု၊ ႐ူပ ႏွင့္ ဇီဝေဗဒ ဘာသာရပ္မ်ားကို အဂၤလိပ္စာ ဘာသာအား သင္ၾကားေရးမီဒီယာအျဖစ္ ဆက္လက္ အသံုးျပဳ သင္ၾကားရန္မွာ အက်ိဳးထက္ အျပစ္သာ မ်ားေနသည္ကို ေတြ႕႐ိွေနရပါသည္။ ဘာသာစကားတံတိုင္း (language barrier) ျခားေနေသာေၾကာင့္ ဟိုမွာဘက္တြင္ ဘာေတြ႐ိွေနမွန္းကို မျမင္ႏိုင္၊ မေတြ႔ႏိုင္ ျဖစ္ေနၾကရသည္။ အဂၤလိပ္စာတည္းဟူေသာ ဘာသာစကား ျမစ္ႀကီးျခားေနသျဖင့္ ဟုိဘက္ကမ္းမွ ႐ူပေဗဒ၊ ဓာတုေဗဒ၊ ဇီဝေဗဒ အစ႐ိွသည့္ ပန္းအလွေတာမွ ပန္းကေလးမ်ား၏ အလွအပႏွင့္ ေမႊးရနံ႕တို႔ကို မေတြ႔ထိ မခံစားၾကရ ျဖစ္ေနပါသည္။ ယေန႔ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ အမ်ားစုအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ပညာရပ္သေဘာတရားကို နားမလည္ႏိုင္ျခင္းထက္ အဂၤလိပ္စာကို မဖတ္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ေလ႔လာမႈ မထိေရာက္ျခင္းႏွင့္ စာေမးပြဲေျဖဆိုရာတြင္ မိမိ နားလည္ထားသည္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ျပန္လည္ေျဖဆိုတင္ျပႏိုင္မႈ ခက္ခဲေနရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ပညာရပ္ သေဘာတရား မ်ားကို နားလည္သေဘာေပါက္သည့္တိုင္ စာေမးပြဲေျဖဆိုရာတြင္ အခက္အခဲႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနၾကရကာ စာေမးပြဲ က်႐ႈံးသည္ အထိ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ႀကံဳေတြ႕ေနရေပသည္။ ဘာသာရပ္အား နားလည္တတ္ကၽြမ္းမႈကို စစ္ေဆးရာတြင္ (parrot learning) ဟုေခၚဆိုေနၾကေသာ ၾကက္တူေရြး ႏႈတ္တိုက္ အာဂံုေဆာင္ သင္ၾကား၊ သင္ယူမႈမ်ားသည္သာ စာေမးပြဲေအာင္ရာ ေအာင္ေၾကာင္း နည္းလမ္းေကာင္း ျဖစ္ေနရျခင္းမွာ အနာဂါတ္ ျမန္မာ႔ပညာေရး၏ အဓိက ကုစားရမည့္ အေရးႀကီး ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လက္႐ိွ အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားမႈ၊ သင္ယူမႈပံုစံမ်ား၏ အားနည္းခ်က္မ်ားကို စနစ္တက် ေလ႔လာ၍ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ ျပ႒ာန္းမႈမ်ား မလြဲမေသြ ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါသည္။ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ သင္ၾကား၊ သင္ယူမႈမ်ားျဖင့္ ကၽြန္ဳပ္တို႔၏ အဂၤလိပ္စာ တတ္ေျမာက္မႈ (ေရး၊ ဖတ္၊ ေျပာ၊ နားေထာင္) စြမ္းရည္ကို အ႐ိွန္အဟုန္ျမႇင့္တင္ ေဆာင္႐ြက္ ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔အတူ ႐ူပ၊ ဓာတု၊ ဇီဝ အစ႐ိွေသာ ဘာသာရပ္မ်ားကိုလည္း သင္ၾကားသူႏွင့္ သင္ယူသူတို႔၏ မိခင္ ဘာသာစကားအား သင္ၾကာေရး ဘာသာစကား(teaching media)အျဖစ္ အသံုးျပဳသင္ၾကားသင့္သည္ ဆိုသည္ကို အဓိက ေလ႔လာသံုးသပ္၊ အေျဖရွာၾကရမည့္ အေရးႀကီး ကိစၥတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ားကို သင္ၾကားရာတြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ သင္ၾကားသည္ဟု ဆိုရာတြင္လည္း ပို႔ခ်သူက အဂၤလိပ္လိုခ်ည္း ေျပာဆို႐ွင္းလင္း၍ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားကလည္း အဂၤလိပ္လို တိုက္႐ိုက္မွတ္သား သင္ယူျခင္း မဟုတ္မူဘဲ အဂၤလိပ္လိုေရးထားေသာ သင္႐ိုးကို ဆရာက ျမန္မာဘာသာသို႔ ျပန္ဆို႐ွင္းျပ ေနရျခင္းသာျဖစ္ေပသည္။ ဤသို႔ ဘာသာျပန္ဆိုရာတြင္ ဆရာတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အရည္အေသြးႏွင့္ ေလ႔လာလိုက္စားမႈေပၚတြင္ သင္ၾကားလိုေသာ ဘာသာရပ္၏ ကံၾကမၼာမွာ မူတည္၍ေနေလသည္။ မိခင္ဘာသာစကားကိုသာ သင္ၾကားေရး ဘာသာစကားအျဖစ္ အသံုးျပဳပါက ယခုကဲ႔သို႔ ဘာသာျပန္ရန္ အခ်ိန္ေပးေနစရာပင္ မလိုပါေပ။ ထို႔အျပင္ ဆရာ၊ ဆရာမမွ ေကာင္းမြန္ ျပည္စံုစြာ ဘာသာျပန္ဆို သင္ၾကားႏိုင္ပါက အေၾကာင္း မဟုတ္ႏိုင္ေသာ္လည္း သက္ဆိုင္ရာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာေ၀ါဟာရ (terminology)မ်ားကို မွားယြင္းစြာ ဘာသာျပန္ဆို သင္ၾကားပါက ဘာသာရပ္၏ သေဘာတရား အႏွစ္သာရကို ပ်က္စီးေစႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အလြန္ပင္ အႏၲရာယ္မ်ားလွပါသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ လက္႐ိွအေျခအေနတြင္ စာသင္သား အမ်ားစုမွာ သင္ၾကားလိုေသာ တစ္ဘက္ကမ္း ဘာသာရပ္ဆီကို မေရာက္မီမွာပင္ အဂၤလိပ္စာ ျမစ္ထဲ ေမ်ာပါေနၾကပါသည္။ ထိုေမ်ာပါသြားၾကကုန္ေသာ စာသင္သားမ်ားကို မည္သို႔ ဆယ္ယူၾကမည္နည္း။ အင္မတန္ အေရးႀကီးလွေသာ ကိစၥတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤတံတိုင္းကို ေက်ာ္ႏိုင္္မွ ျဖစ္ပါမည္။ ဤျမစ္ကို ကူးႏိုင္မွ ရပါမည္။ ဤသို႔ဆိုရာတြင္ ပညာရပ္အမ်ားစုကို စတင္ ထုတ္ေ၀ ျဖန္႔ခ်ိမႈ အမ်ားစုမွာ အဂၤလိပ္စာေပျဖင့္သာ ျဖစ္ၾကသည္ကို အားလံုးအသိပင္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ဳပ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ ထိုသို႔ေသာ ပညာရပ္မ်ားကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ တိုက္႐ိုက္ ဖတ္႐ႈေလ႔လာရန္အတြက္ ေလ႔လာသူ ေက်ာင္းသားထု အမ်ားစုမွာ လက္ရိွ အဂၤလိပ္စာ တတ္ကၽြမ္းမႈ အေန အထားအရ အခက္အခဲႏွင့္သာ ႀကံဳေတြ႔ေနရဦးမည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကမ႓ာ႔ပညာရပ္မ်ားကို ကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ားမွ တာ၀န္ယူ၍ ျမန္မာမႈျပဳရန္၊ ျမန္မာဘာသာသို႔ျပန္ဆိုရန္သာ ျဖစ္ပါေတာ႔သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္း တြင္လည္း အဂၤလိပ္စာ တိုးတက္ေရးအတြက္ လိုအပ္သည္မ်ားကို ျပင္ဆင္၍ သင္ၾကားပို႔ခ်မႈ နည္းလမ္းေကာင္းမ်ားကို ႀကံဆ အသံုးျပဳရန္မွာ အလြန္ပင္ အေရးႀကီးလွပါသည္။ ျမန္မာဘာသာဦးစာေပး အဂၤလိပ္ေရာျပြမ္းနည္းျဖင့္ သင္ၾကားျခင္း(သို႔မဟုတ္) ျမန္မာ၊ အဂၤလိပ္ ႏွစ္ဘာသာ ပူးတြဲ၍ သင္ၾကားၿပီး မိမိႏွစ္သက္ ကၽြမ္းက်င္ရာဘာသာစကားျဖင့္ ေျဖဆိုေစျခင္းသည္ သင္ၾကား၊ သင္ယူမႈကို ပိုမိုထိေရာက္မည္ဟု ယံုၾကည္ရပါသည္။ ျမန္မာဘာသာ (သို႔မဟုတ္) ႏွစ္္ဘာသာေရာျပြမ္း အသံုးျပဳသင္ၾကားျခင္းျဖင့္ ေအာက္ပါ အက်ိဳး ေက်းဇူးမ်ား ရ႐ိွႏိုင္လိမ္႔မည္ဟု ယူဆလွ်က္ တင္ျပလိုက္ပါသည္။ (၁) ယခင္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ သင္ၾကားစဥ္က ျပ႒ာန္းစာအုပ္မ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ ေလ႔လာရာတြင္ ယခု လက္ရိွအဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ျပ႒ာန္းစာအုပ္မ်ားထက္ သင္႐ိုးမ်ား ပိုမိုျပည့္စံုထိေရာက္စြာ ေဖာ္ျပႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႔႐ိွရျခင္း။ (ဥပမာ - အေျချပဳ ႐ူပေဗဒ၊ အေျချပဳ ဓာတုေဗဒ) (၂) ယခု အဂၤလိပ္စာျဖင့္ သင္ၾကားေနေသာ သင္႐ိုးမ်ားသည္ ဘာသာစကား အကန္႔အသတ္ေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ ႐ွင္းလင္းခ်က္မ်ား၊ ဥပမာမ်ား၊ ပံုစံတြက္မ်ားအား ခ်န္္လွပ္ေလွ်ာ႔ခ် ထားသည့္အတြက္ ျပည့္စံုမႈ အားနည္းျခင္း။ (၃) ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ျပ႒ာန္းသင္ၾကားပါက ဘာသာစကား အခက္အခဲ မရိွေတာ႔သျဖင့္ သင္ၾကားပို႔ခ်သူမ်ားက သင္ၾကားလိုေသာ သေဘာတရားမ်ားကို ပိုမိုထိေရာက္စြာ ခ်ဲ႕ထြင္ရွင္းလင္းႏိုင္သျဖင့္ စာသင္သားမ်ား ဘာသာရပ္ကို ပိုမိုနားလည္သေဘာေပါက္ကာ စာသင္ၾကားမႈ ပိုမိုေအာင္ျမင္ျခင္း။ (၄) အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ျပ႒ာန္းသင္ၾကားေနရာတြင္ လက္႐ိွသင္ၾကားသူ (ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း လံုးမွ) ဆရာ၊ ဆရာမ အခ်ိဳ႕မွာ အဂၤလိပ္စာ အားနည္းခဲ႔ပါက သင္ၾကားေရးတြင္ အခက္အခဲ ျဖစ္႐ံုသာမက ဘာသာျပန္မွားျခင္း ေၾကာင့္ ဆိုလိုရင္းကို ေပၚလြင္ေအာင္ သင္ၾကားႏိုင္မႈ မျပဳႏိုင္ျခင္းႏွင့္ သင္ၾကားလိုေသာ သေဘာတရား (concept)မ်ား လြဲမွားႏိုင္သျဖင့္ အလြန္ အႏၲရာယ္ႀကီးျခင္း။ (ဤေနရာတြင္ ကၽြန္ေတာ္၏အဆိုကို သေဘာမတူပါက ႏိုင္ငံ အဝွမ္းမွ သင္ယူသူ ႏွင့္ သင္ၾကားေပးသူ ဆရာဆရာမ်ားသည္ အဂၤလိပ္ဘာသာ စကားျဖင့္ စာစီစာကံုး(essay) ေကာင္းေကာင္းတစ္ပုဒ္ လက္တမ္း ေရးႏိုင္ေၾကာင္း၊ ေန႔စဥ္ထုတ္ အဂၤလိပ္ဘာသာ သတင္းစာတစ္ေစာင္ကို အဓိပၸါယ္ျပည့္စံုမွန္ကန္စြာ ဘာသာ ျပန္ဆိုေရးသားႏိုင္ေၾကာင္း သက္ေသျပ၍ ကၽြန္ေတာ္႔တင္ျပမႈအား ကန္႔ကြက္ၾကပါရန္) (၅) ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ျပ႒ာန္းသင္ၾကားပါက ေလ႔လာသူ စာသင္သားမ်ားအေနျဖင့္ မိခင္ဘာသာစကား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စာသင္သားမ်ားကိုယ္တိုင္၏ စိတ္၀င္စားမႈ ပိုမိုရ႐ိွႏိုင္ျခင္း၊ သက္ေတာင့္သက္သာျဖင့္ ေလ႔လာဖတ္မွတ္၍ လြယ္ကူစြာ သင္ယူတတ္ေျမာက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ သင္ယူေလ႔လာမႈ ပိုမိုထိေရာက္ျခင္း၊ ကိုယ္တုိင္ေလ႔လာႏိုင္မႈ (self-study) ေဆာင္႐ြက္ႏုိင္သျဖင့္ ေက်ာင္းခ်ိန္ျပင္ပ၌ က်ဴရွင္ယူရန္ မလိုအပ္ေတာ႔ျခင္း။ (က်ဴရွင္ ျပႆနာကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ေျဖရွင္းၿပီးျဖစ္) (၆) မိခင္ဘာသာစကားသာျဖစ္ပါက သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္ကို ေလ႔လာရာ၌ ပိုမိုရွင္းလင္းလြယ္ကူ ေသာေၾကာင့္ သင္ယူတတ္ေျမာက္မႈကို စစ္ေဆးရာတြင္ စာသင္သားမ်ားမွ အလြတ္က်က္မွတ္ရန္ မလိုအပ္ ေတာ႔သျဖင့္ မိမိတို႔ တတ္သိနားလည္ထား သည္မ်ားကို လြယ္ကူစြာ ျပန္လည္ေျဖဆိုတင္ျပႏိုင္ျခင္း။ (parrot learning ဟုေခၚဆိုေနၾကေသာ ၾကက္တူေရြး ႏႈတ္တိုက္ အာဂံုေဆာင္သင္ၾကား၊ သင္ယူမႈကို ဖယ္ရွားႏိုင္) (၇) အခ်ိဳ႕ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားက အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ျပ႒ာန္းသင္ၾကားမႈ မျပဳပါက ကမ႓ာႏွင့္ ရင္ေပါင္တန္း မလိုက္ႏိုင္္ဟုဆိုကာ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္သာ သင္ၾကားရန္ ဆႏၵ႐ိွၾကပါေသာ္လည္း အက်ိဳးထက္ အျပစ္ ကသာ မ်ားခဲ႔သည္ကို လက္ရိွ ပညာေရးက သက္ေသျပလွ်က္ရိွျခင္း။ (သင္ၾကားသူ၊ သင္ယူသူ ႏွစ္ဘက္လံုး၏ အဂၤလိပ္စာ အားနည္းျခင္းေၾကာင့္ သင္ၾကားလိုေသာ ဘာသာရပ္လည္း မတတ္၊ အဂၤလိပ္စာလည္း မတိုးတက္) (၈) ႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္လည္း မိခင္ဘာသာာစကားျဖင့္သာ သင္ၾကားေနသည္ကို ေတြ႔႐ွိရၿပီး အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ မသင္ၾကားေသာ္လည္း ပညာေရး အဆင့္အတန္း နိမ္႔ၾကမႈ လံုးဝမ႐ိွသည္ကို ႏိႈင္းယွဥ္သံုးသပ္ ၾကည့္ႏိုင္ျခင္း။ ဥပမာ(ဂ်ပန္၊ တ႐ုတ္၊ ကိုရီးယား၊ ႐ု႐ွား၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ အီတလီ၊ စပိန္....) ဤေနရာ၌ ျမန္မာဘာသာ သက္သက္ျဖင့္ သင္ၾကားျခင္းႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာသက္သက္ျဖင့္ သင္ၾကားျခင္းျခင္းတြင္ အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္ ရိွေနသည္ကိုလည္း ေလ႔လာေတြ႕႔ရိွရပါသည္။ အရာရာကို ျမန္မာမႈျပဳျခင္း၏ အျပစ္ကိုလည္း ရင္ဆိုင္ၾကရပါဦးမည္။ ဥပမာ ႐ူပေဗဒဘာသာရပ္၌ quantity ကို “မတၱာ”၊ atom ကို အဏုျမဴ၊ atom ကို ထပ္မံခြဲစိတ္ေသာအခါ ရရွိေသာ အမႈန္ကို “ပရမာ ဏုျမဴ”၊ integrate ဆိုသည့္ သခၤ်ာေ၀ါဟာရကို “သမူဟ” စသျဖင့္ ျမန္မာလို ျပန္ျခင္း၊ ျမန္မာမႈ ျပဳျခင္းေၾကာင့္ မူလအဓိပၸါယ္ လည္းမေပၚ ျမန္မာအဓိပၸါယ္လည္း နားမလည္ ျဖစ္ရေပမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အခ်ိဳ႔႕ေသာ စကားရပ္မ်ားကိုမူ ဘာသာျပန္ဆိုျခင္း မျပဳဘဲ တိုက္႐ိုက္ယူ ေမြးစားရေပလိမ္႔မည္။ (ဥပမာ ကား(car)၊ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္(motor cycle)၊ ေရဒီယို (radio)၊ ကြန္ပ်ဴတာ (computer) ...)။ ဆိုလိုသည္မွာ ကားကို ျမန္မာမႈ ျပဳျခင္းထက္ ကားဆိုသည္မွာ မည္သည့္အရာ ျဖစ္ေၾကာင္း သင္ယူသူ နားလည္ႏိုင္ရန္ ကားေပၚသို႔သာ ေခၚေဆာင္၍ ကား၏ သြင္ျပင္လကၡဏာႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ႐ွင္းလင္းရေပမည္။ ထို႔အတူ ႐ူပေဗဒဘာသာရပ္၌ transistor ကို ဘာသာျပန္ေနမည့္အစား ၎၏တည္ေဆာက္ပံုႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကိုသာ ေပၚလြင္ေအာင္ ႐ွင္းလင္းသင္ျပရေပမည္။ အျခားအျခားေသာ ဘာသာရပ္အသီးသီး႐ွိ ေမြးစား စကားလံုးမ်ားကိုလည္း အဓိပၸါယ္ နားလည္ေပၚလြင္ေစရန္ မည္သို႔ ခ်ဥ္းကပ္မည္ ဆိုသည္ကသာ အေရးတႀကီး စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထက္ပါအခ်က္မ်ားကို ေထာက္ခ်င့္၍ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္ အသီးသီးကို သင္ၾကားမႈႏွင့္ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈတြင္ ျမန္မာဘာသာ သက္သက္ႏွင့္ သင္ၾကား၊ စစ္ေဆးမည္ (သို႔မဟုတ္) ႏွစ္ဘာသာ ေရာျပြမ္း (ျမန္မာစာ ဦးစားေပး၊ ေမြးစား စကားလံုးမ်ားေရာလွ်က္ ႏွစ္ဘာသာေပါင္းစပ္) သင္ၾကား၊ စစ္ေဆးမည္ (သို႔မဟုတ္) ျမန္မာဘာသာႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာ ယွဥ္လွ်က္ (Bilingual)ျဖင့္ သင္ၾကား၊ စစ္ေဆးမည္ (သို႔မဟုတ္) လက္႐ိွ အတိုင္းပင္ အဂၤလိပ္ဘာသာ သက္သက္ျဖင့္ သင္ၾကား၊ စစ္ေဆးမည္ဆိုသည္ကို ႏိုင္ငံႏွင့္အဝွမ္း သင္ၾကားပို႔ခ်သူ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ သင္ယူသူ ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ား၏ သေဘာထားဆႏၵမ်ားကို သုေတသန စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူကာ ေလ႔လာဆန္းစစ္ မႈမ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ လက္ေတြ႕ရလဒ္မ်ားျဖင့္ အေျဖ႐ွာၾကရမည္မွာ အေသအခ်ာပင္ ျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္မိပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။ ေဇာ္မ်ိဳးလိႈင္ ႐ူပေဗဒဌာန ဒဂံုတကၠသိုလ္