ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ျခင္း (အပိုုင္း ၂)

ျပႆနာအစနံမည္က လူမ်ဳိးစုမ်ားအတြက္လည္း မိမိလူမ်ဳိးစု ျပည္နယ္ လိုခ်င္ပါသည္ဟူေသာ ေတာင္းဆိုမႈ သည္ျပည္တြင္း စစ္ကိုုလက္ယပ္ေခၚေနသည္ႏွင့္တူသည္။ အဓိကေျပာင္းလဲရမည္မွာအေတြးအေခၚျဖစ္သည္။ မိမိလူမ်ိဳးစုုအစြဲ ကိုုေဖ်ာက္ ျပီးတနိုုင္ငံလံုုးသည္ ငါတိုု႔အားလံုုးသည့္ဆိုုင္သည္ဟူေသာျပည္ေထာင္စုုစိတ္ဓါတ္ရွိဖိုု႔လိုုေပသည္။ လူမ်ိဳးစုုအမည္ႏွင့္မွည့္ထားေသာျပည္နယ္မ်ားေၾကာင့္လူမ်ိဳးစြဲေပၚလာသည္။ ဥပမာရွမ္းျပည္နယ္ဟုုေခၚတြင္ လိုုက္သည့္အတြက္ ရွမ္းမ်ားသာပိုုင္သည့္ျပည္နယ္ ဟုအထင္ ေရာက္ သည္၊ ထိုုအခါပအိုု႔တိုု႔ကသူတိုု႔ပအိုု႔ျပည္နယ္၊ဝတိုု႔ကသူတိုု႔ဝျပည္နယ္လိုုခ်င္ ပါသည္ဟုု ေတာင္း ဆိုုမွဳက ျဖစ္လာသည္။ ထိုုကဲ့သိုု႔လူမ်ိဳးစုုမ်ားကသီးျခားျပည္နယ္မ်ား ေတာင္းလာျခင္း သည္ လူမ်ိဳးစုုနံမည္ ႏွင့္ မွည့္ ေခၚခဲ့၍ျဖစ္သည္။ ထိုု႔ေၾကာင့္ျပည္နယ္မ်ားအမည္ကိုု အေမရိကန္ ကဲ့သိုု႔လုူမ်ိဳးစုု အမည္အစား ေဒသ အမည္ကိုု ေရြးခ်ယ္မွည့္ေခၚျခင္းျဖင့္ လူမ်ိဳးေရးအစြဲမ်ား ကိုု ေဖ်ာက္ ဖ်က္နိုုင္မည္ျဖစ္သည္။ အဓိက ျပႆနာ မွာ မိမိေနထိုုင္ေသာနယ္ေျမေဒသ ကိုုယ္ ပိုုင္အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဖိုု႔၊ျပည္နယ္အစိုုးရမ်ားတြင္ မိမိျပည္နယ္ ႏွင့္သင့္ေတာ္ေသာတရားဥပေဒမ်ား ျပဌါန္းနိုုင္ခြင့္ရဖိုု႔ ၊ တန္းတူအခြင့္အေရးရဖိုု႔ သည္သာ လိုုရင္းျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးစုုတစုုနံမည္တပ္လိုုက္လွ်င္ထိုုလူမ်ိဳးစုုကိုုသာကိုုယ္စားျပဳသြားသျဖင့္က်န္လူမ်ိဳးစုုတိုု႔ႏွင့္မဆိုုင္ဘဲထိုုနံမည္တပ္ထားေသာလူမ်ိဳးစုုႏွင့္သာဆိုုင္သျဖင့္က်န္လူမ်ိဳးစုုမ်ားကလဲသူတိုု႔ကိုုယ္ပိုုင္လူမ်ိဳးစုုျပည္နယ္မ်ားေတာင္းဆိုုသည့္ျပႆနာျဖစ္လာသည္။ထိုု႔ေၾကာင့္ထိုုျပႆနာကိုုေျဖရွင္း ရန္အေကာင္းဆံုုးနည္းလမ္း မွာ လူမ်ိဳးစုုနံမည္ႏွင့္မွည့္ေခၚထား ေသာျပည္နယ္မ်ားကိုုလုူမ်ိဳးစုု ႏွင့္မသက္ဆိုုင္ေသာေဒသနံမည္ တခုုခုု ကိုုထိုုျပည္နယ္ရွိျပည္သူလူထုု မဲဆႏၵျဖင့္ေကာက္ခံျပီး ေျပာင္းလဲအစားထိုုးမွည့္ေခၚျခင္းျဖင့္လူမ်ိဳး စြဲမ်ားကိုုပေပ်ာက္ေစျပီးစစ္မွန္ျပီးလူမ်ိဳးစြဲမရွိဘဲမိမိေန ထိုုင္ေသာျပည္နယ္ေကာင္းစားေရး၊ ထိုုျပည္ နယ္ တြင္းမွီတင္းေနထိုုင္ေသာျပည္သူလူထုုၾကီးတ ရပ္လံုုးအတြက္လုုပ္ေဆာင္မည္ဆိုု သည့္ ေခါင္းေဆာင္ ကိုုျပည္သူတိုု႔ကေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္နိုုင္မည္ျဖစ္သည္။ ဥပမာရွမ္းျပည္နယ္ကိုု ကေမၻာဇျပည္နယ္ဟုုအမည္သစ္မွည့္ေခၚလိုုက္သည္ ဆိုုပါဆိုု႔ ထိုုကေမၻာဇျပည္ နယ္ သည္လူမ်ိဳးစုုအမည္ကိုုအေျခမခံေသာေၾကာင့္ထိုုျပည္နယ္သည္ ထိုုျပည္နယ္တြင္းေနထိုုင္ ေသာ လူမ်ိဳးစုုအားလံုုးႏွင့္သက္ဆိုုင္သည္၊ထိုုျပည္နယ္အတြင္းရွိျပည္သူ အမ်ားစုုကေရြးခ်ယ္လိုုက္ေသာ သူ သည္မည္သည့္လူမ်ိဳးမွေပါက္ဖြါးသူျဖစ္ပါေစထိုုျပည္နယ္ ၏ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္။အဓိကေခါင္းေဆာင္ ေရြးမွဳတြင္အရည္အခ်င္းရွိေသာသူလူခ်စ္လူခင္ မ်ားျပီးဦးေဆာင္နိုုင္သူ၊ ျပည္သူအမ်ားကေထာက္ခံ သူ ကေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာခြင့္အျပည့္အဝ ရွိရမည္။ မိမိလူမ်ိဳးစုုအမည္ႏွင့္ျပည္နယ္ေတာင္းဆိုုမွဳမ်ား လူမ်ိဳး ေရးေရွ႕တန္းတင္မွဳမ်ား ကိုုကာ ကြယ္နိုုင္ျပီး လူမ်ိဳးစြဲမ်ားေပ်ာက္ကြယ္၍ မိမိျပည္နယ္တြင္းေနထိုုင္ေသာ ျပည္သူအားလံုုး အတြက္ ညီညီညြတ္ညြတ္လုုပ္ေဆာင္နိုုင္လိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ထိုုအခါရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ရွမ္းမွ ေခါင္းေဆာင္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ကခ်င္မွေခါင္း ေဆာင္ျဖစ္ရမည္ဆိုုသည့္ လူမ်ိဳးစြဲအျမင္ မ်ား ကြယ္ေပ်ာက္ျပီးစစ္မွန္ေသာဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္ စုု ကိုုတည္ေထာင္နိုုင္မည္ျဖစ္သည္။ လက္ရွိျပည္နယ္၇ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုုင္း၇တိုုင္းရွိေသာ ျမန္မာ နိုုင္ငံကိုုတိုုင္းရင္းသားျပည္နယ္ ေခါင္း ေဆာင္တခ်ိဳ႕ကတိုုင္း(၇)တိုုင္းကိုုေပါင္းျပီး ဗမာျပည္နယ္ တျပည္နယ္အျဖစ္ထားကာ ရွစ္ျပည္ေထာင္ ျပည္ေထာင္စုုမူကိုုတင္ၾကသည္။ ဘာေၾကာင့္ထိုုကဲ့သိုု႔တင္လာသနည္းကိုုေလ့လာလွ်င္ဗမာ လူမ်ိဳးမ်ားကိုုမယံုုၾကည္မွဳ၊ မုုန္းတီး မွဳမွ ျမစ္ဖ်ားခံလာသည္၊ ဗမာလူမ်ားစုုၾကီးကိုုျပည္နယ္တခုုအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီးခ်ဳပ္ကိုုင္ထား ခ်င္သည့္ မယံုုၾကည္မွဳေနာက္မွေၾကာက္ရြံမုုန္းတီးမွဳကပါေနခဲ့သည္။ တိုုင္းျပည္လူဦးေရ၏ ၆၀% ေက်ာ္ရွိ ေသာဗမာဟုုသတ္မွတ္ထားသူမ်ားကိုုျပည္နယ္တျပည္နယ္ဟုုသတ္မွတ္ေပး ထားျပီးက်န္လုူမ်ိဳးစုုမ်ားက ၇ မဲ ၁မဲ ျဖင့္ပါလီမန္တြင္ခ်ဳပ္ကိုုင္ထားလိုုျခင္းမွာေခတ္အဆက္ ဆက္စစ္အာဏာပိုုင္မ်ားကမဟာဗမာ စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ႏွစ္ရွည္လမ်ား၎တိုု႔အက်ိဳးအတြက္ေသြးခြဲအုုပ္ခ်ဳပ္ထားခဲ့ျခင္း၏ရလာဒ္ ဆိုုးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အမွန္စဥ္စစ္ တိုုင္း (၇) တိုုင္းတြင္ေနထိုုင္ေနေသာသူမ်ားသည္၊ ေတာင္တန္း ေဒသ မ်ား၊ကမ္းရိုုးတန္းေဒသမ်ားမွေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်လာသူမ်ားႏွင့္လူမ်ိဳးေပါင္းစံုုေရာယွက္ ေနသည့္ တိုုင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ဗမာလုူမ်ိဳးစစ္စစ္မ်ားခ်ည္းေနထိုုင္ေသာေဒသမ်ားမဟုုတ္ေခ်။ ျမန္မာနိုုင္ငံ ရင္ဆိုုင္ေနရေသာအဓိကျပႆနာမွာလူမ်ိဳးစုုမ်ား၏တန္းတူညီမွ်ေရးျဖစ္သည္။ တိုုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုုမ်ားအေနျဖင့္ဗမာကိုုခ်ဳပ္ကိုုင္ထားလိုုျခင္းသည္မိမိတိုု႔၏အဓိကရည္မွန္း ခ်က္ဟုုတ္မ ဟုုတ္ဆိုုသည္ကိုုသတိျပဳမိဖိုု႔လိုုသည္။ မိမိတိုု႔၏အဓိကရည္မွန္းခ်က္သည္၊ ဗမာကိုုခ်ဳပ္ကိုုင္ဖိုု႔ေလာ ? မိမိျပည္နယ္တြင္ေနထိုုင္ေသာတိုုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား၏ကိုုယ္ပိုုင္အုုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊တန္းတူညီမွ် ေရးရဖိုု႔ေလာ? စမ္းစစ္နိုုင္ဖိုု႔လိုုသည္။ ထိုု႔အတူတိုုင္း(၇)တိုုင္းကိုုလည္းမွ်တေသာအရြယ္အစားနယ္ေျမ၊လူဦးေရသတ္မွတ္မွဳျဖင့္(၇) ျပည္နယ္ သိုု႔မဟုုတ္ ထိုုထက္နည္းေသာျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္သတ္မွတ္၍ထိုုျပည္နယ္မ်ားသည္ ဗမာျပည္နယ္ဆိုုသည့္အေန မ်ိဳးထက္ ဗဟိုုတိုုက္ရိုုက္ခ်ဳပ္ကိုုင္မွဳမွကင္းလြတ္ေသာတိုုင္းရင္းသား ေဒသျပည္နယ္မ်ားကဲ့သိုု႔ကိုုယ္ပိုုင္အုုပ္ခ်ဳပ္ ခြင့္ရျပည္ နယ္မ်ားအသြင္သိုု႔ကူးေျပာင္းရမည္၊ သိုု႔မွသာ ျပည္နယ္အသီးသီးသည္ တန္းတူညီမွ်မိမိျပည္နယ္မ်ား တိုုးတက္ ေရးကိုုလုုပ္ေဆာင္ ၾကျပီးျပည္ နယ္မ်ားဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ်၊ တိုုင္းျပည္သည္လည္းတိုုးတက္ လာ မည္ ျဖစ္သည္။ ဗဟိုုဖယ္ဒရယ္အစိုုးရသည္တိုုင္းျပည္၏ကာကြယ္ေရး၊နိုုင္ငံျခားေရး၊စီးပြါးေရး၊တရားဥပေဒျပဳ ေရးတိုု႔ကိုု တာဝန္ယူ၍ျပည္နယ္မ်ားသည္၊ မိမိျပည္နယ္၏စီးပြါးေရး၊မိမိျပည္နယ္ႏွင့္သက္ဆိုုင္ ေသာဥပေဒမ်ားကိုုျပဌါန္းနိုုင္ ခြင့္ျ႔ပီးျပည္နယ္အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး(Governor) သည္ျပည္နယ္ရွိျပည္ သူလူထုုၾကီးမွ တိုုက္ရိုုက္ေရြးခ်ယ္လိုုက္ သူျဖစ္ ျပီးသူ႔တြင္ျပည္နယ္အတြက္စီမံခန္႔ခြဲမွဳ၊ အုုပ္ခ်ဳပ္ ပိုုင္ခြင့္အျပည့္ အဝရွိျပီးဗဟိုုတရားဥပေဒသည္ အက်ိဳးအေၾကာင္း မညီညြတ္ဘဲျပည္နယ္အက်ိဳး ကိုထိခိုုက္လွ်င္ ျပည္နယ္မွျငင္းပိုုင္ခြင့္ရွိသျဖင့္ဗဟိုုအစိုုးရ၏အာဏာအလြန္ အၾကြံ သံုုးစြဲမွဳမျဖစ္ ရန္ထိန္းခ်ဳပ္ပိုုင္ ခြင့္ရွိသည္။ သိုု႔မွသာျပည္နယ္တိုုင္းတြင္ရွိေနေသာလူမ်ိဳးေရးျပသနာကိုုရွင္းနိုုင္ေပလိမ့္မည္။ပထမဦးဆံုုးေျပာင္းရမည္မွာလူမ်ိဳးစုုအေျခခံသည့္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ ျပည္မရွိတိုုင္းမ်ားကိုု တေျပးတည္းညီျပည္နယ္မ်ား ဟူ၍သတ္မွတ္ရန္၊ လူမ်ိဳးစြဲအေျချပဳ ျပည္နယ္မွနယ္ေျမ အေျချပဳျပည္နယ္ အျဖစ္ေျပာင္းရန္တိုု႔ သည္ျပည္တြင္းစစ္၊လူမ်ိဳးေရးပ႗ိပကၡ တိုု႔မွေရွာင္ကြင္းနိုုင္မည့္တခုုတည္းေသာထြက္ေပါက္ျဖစ္သည္။ ရွမ္း (ကေမၻာဇ) ျပည္နယ္တြင္း ေနထိုင္သူမ်ား အားလုံးက မိမိယုံၾကည္ အားထားသူကို ေခါင္းေဆာင္တင္၍ ျပည္နယ္အစိုးရ ဖြဲ႕ႏိုင္ခြင့္ရွိရမည္။ ထိုအခါ ထိုျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူမ်ားက ပအို႔၀္လူမ်ဳိးကိုႀကိဳက္လွ်င္ ထိုပအို႔၀္လူမ်ဳိးသည္ ကေမၻာဇ ျပည္နယ္၏ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာေပမည္။ ထိုေခါင္းေဆာင္သည္ ထိုျပည္ရွိ ရွမ္းလူမ်ဳိးတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ လူမ်ဳိးစု ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ေသာ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ တုိ႔ကို လည္း လူမ်ဳိးစြဲ ျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္မွ နယ္ေျမကို အေျချပဳသည့္ ျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ရမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ျပည္မရွိ တိုင္းရင္းသားကိုလည္း တုိင္းအျဖစ္မွ ျပည္နယ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ဟူ၍ ကြဲျပားမႈ မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ျပည္နယ္ (၁၄) ျပည္နယ္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ အေကာင္အထည္ ေပၚလာမည္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ဖယ္ဒရယ္စံနစ္သည္ လူမ်ဳိးစုတို႔ကို အေျခမခံဘဲ ျပည္နယ္ အေျခခံ၍ တည္ေဆာက္ထားျခင္းေၾကာင့္ မည္သည့္လူမ်ဳိးစု ျပႆနာမွ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ မႀကံဳေတြ႕ရေသာ္လည္း လူျဖဴလူမဲ ျပႆနာကေတာ့ အကြ်င္းအက်န္အျဖစ္ ရွိေနေသးသည္။ လူျဖဴလူမ်ားစုက အခြင့္အေရးပို၍ ရေနျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ပိုရေနျခင္းကို ထိန္းၫႈိရန္အတြက္ Minority Rights ကို ဥပေဒထဲတြင္လည္းေကာင္း ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အတြက္လည္းေကာင္း ထည့္ေပးထားျခင္းျဖင့္ လူနည္းစုမ်ား အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေပး သည္။ မည္သည့္ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒတုိ႔ျဖင့္ လူနည္းစု၊ လူမ်ဳိးစုတို႔ကို ျမွင့္တင္ေပးမည္ ဆိုသည္ကို ေနာင္တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံ ညီလာခံႀကီးတြင္ ေဆြးေႏြး ၫႈိႏႈိင္းၾကဘုိ႔လိုသည္။ ေခတ္သစ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဗမာ့အဖြဲ႕အစည္းမ်ား တက္ေရာက္ သည့္ မဲသေရာထ ေဆြးေႏြးပြဲမွ ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းအေပၚ ထိုမဲသေရာထ ေၾကျငာ စာတမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပင္လုံညီလာခံဟာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက စာ႐ြက္ေပၚမွာတင္ ေရးထိုးခဲ့ၾကတာမဟုတ္ ၎တို႔ရဲ႕ ႏွလုံးသားေပၚမွာ စည္းလုံးညီၫြတ္မႈကို ယုံၾကည္ပါတယ္ဆိုၿပီး ထိုးထားတဲ့ စာခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ ယၡဳအခ်ိန္မွာ စစ္မွန္တဲ့ တိုင္းရင္းသား ညီၫြတ္မႈကို မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စုလုိ႔ အေခၚရ ခက္ေနပါသည္ဟု ၀န္ခံခဲ့သည္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္မွန္တဲ့ ညီၫြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ဘုိ႔ အတြက္ တိုင္းရင္းသား ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြဟာ မိမိတို႔ မေၾကနပ္မႈေတြ၊ သေဘာမတူညီ မႈေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း အႏၱရာယ္မရွိဘဲနဲ႔ တင္ျပေပးႏိုင္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈရွိတဲ့ စံနစ္တခုရွိဘုိ႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားေတြ ျပည္ေထာင္စုေပၚမွာ ယုံၾကည္မႈ ကင္းမဲ့လာတာက အင္မတန္၀မ္းနည္းဘို႔ ေကာင္းတယ္လို႔ ရင္ဖြင့္ခဲ့ပါသည္။ မဲသေရာထ ေၾကျငာခ်က္မွာပါတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ား လိုလားခ်က္ျဖစ္သည့္- (၁) စစ္အာရွင္စံနစ္ ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရန္။ (၂) ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးစံနစ္ က်င့္သုံးရန္။ (၃) လူမ်ဳိးတိုင္း တန္းတူ အခြင့္အေရးႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားရရွိရန္။ (၄) ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ေဆာက္ရန္တို႔ျဖစ္သည္။ မဲသေရာထ ေၾကျငာစာတမ္းပါ အခ်က္ (၆) ခ်က္သည္ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္လိုသူမ်ား မျငင္းပယ္ႏိုင္သည့္ အခ်က္ႀကီးျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ ၎အခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ဖတ္ျပၿပီး ေထာက္ခံခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ခ်စ္ခင္ေလးစား ေထာက္ခံၾကသည္ဟု ဆိုလွ်င္ မမွားႏိုင္ပါ။ ၂၁ ရာစု ပင္လုံစာခ်ဳပ္ဟု ဆိုရာ၌ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႏွင့္ တူႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ပါ။ သုိ႔ရာတြင္ အဓိကမူျဖစ္ေသာ- (၁) တန္းတူညီမွ်ေရး။ (၂) ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ ရရွိေရး။ (၃) စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ေရးဆိုသည့္ မူမ်ားကိုေတာ့ ေျပာင္း လဲႏိုင္မည္ မဟုတ္သလို၊ ျငင္းပယ္လို႔လည္း မရႏုိင္ပါ။ ၁၉၄၇ စာခ်ဳပ္တြင္ ပါရွိသည့္ “ခြဲထြက္ လိုက ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္” ကို ယေန႔ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပစ္ပယ္လိုက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုႀကီး အျဖစ္ မခြဲမခြာဘဲ ရပ္တည္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း NDF (National Democratic Front) တြင္ ပါ၀င္သည့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အတိအလင္း ထုတ္ ေဖၚ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္သည္ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားဘက္မွ တိုင္းျပည္ ၿပိဳကြဲမည္ကို စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်ေနေသာ စိတ္ကို ၿငိမ္းေအးသက္သာရာ ရေစသည္ဟုျမင္သည္။ န၀တ/ နအဖ လက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားသည့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ယေန႔ အေျခအေနသည္ ၿပိဳကြဲ ပ်က္စီးေတာ့မည့္ အေနအထားသို႔ ဆုိက္ေရာက္လ်က္ ရွိသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ နအဖႏွင့္ ရယူထားသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ ယာယီ အပစ္အခတ္ ရပ္ထားသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကာလတခုသာျဖစ္သည္။ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ ေဆာက္ရန္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ ရရွိေရးႏွင့္ တန္းတူညီမွ်ေရးသည္ အလြန္အေရးႀကီးသည္။ ထိုအခ်က္တို႔ကို စားပြဲ၀ိုင္းတြင္ မေျဖရွင္းသေ႐ြ ေျပလည္ႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။ နအဖ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို တက္ေရာက္ ခြင့္ျပဳေသာ္လည္း ေလ့လာသူမ်ား အေနျဖင့္သာ တက္ေရာက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ၿပီး၊ ေဆြးေႏြးခြင့္ရသည့္ အနည္းစုမွာလည္း နအဖ ခ်ေပးသည့္ အေၾကာင္းအရာထက္ပို၍ တင္ျပခြင့္ မရခဲ့သည့္အတြက္ အမ်ား သေဘာတူညီေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ပါမလာခဲ့ေခ်။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တို႔လိုလားသည့္ အဓိက ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ မပါ၀င္သျဖင့္ ၎အေျခခံ ဥပေဒျဖင့္ ေဖၚေဆာင္လာမည့္ အစိုးရသစ္သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား သာမက ဗမာ့ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားအတြက္လည္း လက္ခံႏုိင္စရာ မရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ဖယ္ဒရယ္အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္နယ္တိုင္း ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ရွိသည္။ ျပည္နယ္ တခုခ်င္းစီ၏ အေျခခံဥပေဒသည္၊ ျပည္နယ္ တခုႏွင့္တခု ျပ႒ါန္းေသာ ဥပေဒမ်ား တူညီခ်င္မွ တူညီႏိုင္ေသာ္လည္း ဖယ္ဒရယ္ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္လွ်င္ ဖယ္ဒရယ္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ အတည္ျဖစ္သည္။ ဖယ္ဒရယ္ အစိုးရသည္ ဗဟိုအစိုးရ ျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္ အစိုးရသည္ ၎ျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူ မ်ားက ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္သည့္သူသည္ Governor ဘုရင္ခံျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္တိုင္းတြင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ႏွစ္ဦးႏွင့္ လူဦးေရအလိုက္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားကို ေ႐ြးခ်ယ္ေပးရသည္။ သမတကို ျပည္နယ္အားလုံးမွ ျပည္သူမ်ားက တိုက္႐ိုက္ ေ႐ြးခ်ယ္ခြင့္ ရွိသည္။ သမတသည္ ျပည္နယ္အားလုံး၏ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္မႈေၾကာင့္ ဖယ္ဒရယ္ အစိုးရကို ဦးေဆာင္သည္။ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ တပ္မေတာ္ ဦးစီးခ်ဳပ္သည္ သမတျဖစ္သည္။ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ တပ္မေတာ္ တခုတည္းသာရွိၿပီး ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္တပ္ မရွိေခ်။ ကြ်န္ေတာ့အေနႏွင့္ တပ္မေတာ္ တခုတည္းသာ ရွိရမည္ကို လက္ခံပါသည္။ ယေန႔ နအဖ သည္လည္း တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ ျဖစ္ေစရန္ ႀကိဳးစားသည့္ အေနႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဟုဆိုသည့္ ေ၀ါဟာရကို သုံးၿပီး တိုင္းရင္းသား ၿငိမ္းအဖြဲ႕မ်ားကို ၎၏ လက္ေအာက္ခံ တပ္အသြင္ ကူးေျပာင္းရန္ ႀကံ႐ြယ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မူအားျဖင့္ ဟုတ္သလို ရွိေသာ္လည္း နအဖ၏ တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ေပၚရန္ လုပ္ေဆာင္မႈသည္- (၁) အမ်ားလက္ခံႏိုင္သည့္ အေျခခံဥပေဒမဟုတ္ျခင္း။ (၂) တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားကို ပစ္ပယ္လစ္လွ်ဴ႐ႈထားျခင္း။ (၃) ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး အေျဖရွာေရးထက္ စစ္အာဏာကိုသုံး၍ ျပဳလုပ္ျခင္း။ (၄) တိုင္းရင္းသား ရပိုင္ခြင့္ျဖစ္သည့္ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္မ်ားကို အာမခံခ်က္ လုံး၀ မရွိျခင္းေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားက လက္နက္ စြန္႔လႊတ္ရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ပါသည္။ အကယ္၍ အမ်ားသေဘာတူ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ အေျခခံဥပေဒကို တုိင္းရင္း သားမ်ားအားလုံး ၫႈိႏႈိင္းေရးဆြဲခြင့္ရၿပီး အျပန္အလွန္ အေလ်ာ့အတင္း ၫႈိႏိႈင္းႏိုင္ၾကလွ်င္ အမ်ားလက္ခံသည့္ အေျခခံဥပေဒ ေပၚေပါက္လာၿပီး ထိုမွတဆင့္ လြတ္လပ္ တရားမွ်တသည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အမ်ားေထာက္ခံမႈျဖင့္ တက္လာေသာ အစိုးရကို ဖန္တီး ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရွိလွ်င္ မည္သည့္ တိုင္းရင္းသား မ်ားကမွ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား လိုအပ္ေတာ့မည္ မဟုတ္ဘဲ ဖယ္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ကသာ တုိင္းျပည္၏ ကာကြယ္ေရးကို တာ၀န္ယူသြားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ လက္နက္ ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ အေနျဖင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားသာ တည္ရွိေပလိမ့္မည္။ ယေန႔ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနႏွင့္ ဖယ္ဒရယ္စိတ္ဓာတ္ ယေန႔ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနသည္ ျပည္တြင္းစစ္ဆီသုိ႔ ဦးတည္ေနသည္ဟု သုံးသပ္သည္။ ကခ်င္တပ္မ်ား၊ ၀တပ္မ်ား၊ ရွမ္းတပ္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားျခင္းမွ ပ်က္ပ်ယ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္လည္း ၾကိဳတင္မဲဆိုုသည့္ မဲလိမ္မဲခိုးမႈမ်ားျဖင့္ သမိုင္းတြင္ရစ္မည့္လုပ္ရပ္ျဖင့္ ၿပီးစီးသြားခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားႏွင့္ နအဖတုိ႔ၾကား ႏိုင္ငံေရးတင္းမာမႈကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္စဥ္ကာလ DKBA ႏွင့္ နအဖတို႔ ျမ၀တီတြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တိုက္ရန္ တာစူေနျခင္းတုိ႔သည္ ျပည္တြင္းစစ္မီး အခ်ိန္မေ႐ြး ထေတာက္မည့္ အေနအထားသုိ႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး ယူထားသည့္ ကာလတြင္ ၎တုိ႔နယ္ေျမတြင္ အေဆာက္အဦးမ်ား၊ လမ္းမ်ား၊ တံတားမ်ား ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လွ်င္ အားလုံး ပ်က္စီးၾကဘို႔ ရွိသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အေနႏွင့္ စစ္ျဖစ္ရန္ မလိုလားေခ်။ သုိ႔ရာတြင္ ၎တုိ႔လိုလားသည့္ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ မရလွ်င္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို မ်က္စိမွိတ္ၿပီး စြန္႔လႊတ္ရန္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။ ထိုကဲ့သုိ႔ လိပ္ခဲတင္းလင္း ျဖစ္ေနေသာ အခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ၾကား၀င္ ၍ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ နအဖ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး ေခါင္း ေဆာင္မ်ားကို ေဆြးေႏြးလာေစရန္ အဆိုျပဳ တိုက္တြန္းခ်က္မ်ား တင္ျပလာပါက၊ တပ္မေတာ္ အတြင္းရွိ အမွန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား စဥ္းစားလာႏိုင္ေခ် ရွိသည္။ ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ျဖစ္ေပၚလာရန္မွာ တပ္မေတာ္တြင္းရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လိုက္ေလ်ာ မႈ မရွိက ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မရွိေခ်။ ထိုေၾကာင့္ ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဖက္မွ ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ရွိသူ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္လာဘို႔ လိုအပ္သည္။ ဦးသိန္းစိန္သမတျဖစ္လာျပီးေနာက္မထင္မွတ္ဘဲျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲမွဳမ်ားကိုုလုုပ္ျပလာခဲ့သည့္အေပၚအေမရိကန္ႏွင့္အေနာက္ဥေရာကနိုုင္ငံမ်ားကစီးပြါးေရးပိတ္ဆိုု႔မွဳမ်ားကိုုယုုတ္သိမ္းလာခဲ့သည္။ မီဒီယာလြတ္လပ္မွဳမ်ားသည္အျပဳသေဘာေဆာင္ျပီးလက္ပန္းတန္းေတာင္ဆႏၵျပမွဳကိုု အၾကမ္းဖက္ျဖိဳခြဲခဲ့ျခင္းသည္အႏွဳတ္သေဘာေဆာင္ခဲ့သည္။ ဦးသိန္းစိန္သည္ပင္လံုုကဲ့သိုု႔ညီလာခံၾကီးျပဳလုုပ္မည္ ဟုုေျပာၾကားခဲ့သည္ကိုုတကယ္လုုပ္မလုုပ္ေစာင့္ၾကည့္ရေပအံုုးမည္။ ထို႔အတူ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထဲမွလည္း ကိုယ့္လူမ်ဳိး ကိုယ့္ျပည္နယ္ အစြဲမွ ကင္းလြတ္ၿပီး တႏိုင္ငံလုံး လြတ္ေျမာက္မွ ငါတို႔ လြတ္ေျမာက္မယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ဦးေဆာင္မႈကို ေျပာင္းလဲ ႀကိဳးစား ဘုိ႔ လိုပါသည္။ မိမိျပည္နယ္တြင္းရွိ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ တိုးတက္ေရးထက္ မိမိ လူမ်ဳိး တမ်ဳိးတည္း အတြက္သာ ဦးတည္ လုပ္ေဆာင္ပါက ေဒသတြင္းရွိ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡကို ဦးတည္ေစပါသည္။ တခ်ဳိ႕ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္ မိမိေခါင္းေဆာင္မႈ ရရွိေရး အတြက္ လူမ်ဳိးေရး လႈံ႕ေဆာ္မႈကို လုပ္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္မႈရေအာင္ ယူတတ္ၾကသည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ လူမ်ဳိးမ်ား သည္ တိုင္းျပည္အတြက္ေရာ ၎ကိုယ္စားျပဳသည့္ ျပည္နယ္အတြက္ေရာ အလြန္အႏၱရာယ္ ႀကီးပါသည္။ ဗမာအပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ကိုယ့္လူမ်ဳိး သူ႔လူမ်ဳိး အျမင္ ထက္ တႏိုင္ငံလုံးရွိသူ သူမ်ားသည္ မိမိႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ အျမင္ရွိဘုိ႔ လိုပါ သည္။ ထိုအျမင္ ထိုအေတြးရွိမွ တႏိုင္ငံလုံး အေရးကို ေစတနာထား၍ လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ေခါင္းေဆာင္ဆိုသည္မွာ ေရရွည္ အျမင္ရွိသူျဖစ္ျခင္း၊ သေဘာထား ႀကီးသူျဖစ္ျခင္း၊ မွန္ကန္သည္ဟု ယုံၾကည္လွ်င္ ျပတ္သားစြာ ဆုံးျဖတ္ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္႐ြက္သူျဖစ္ျခင္း၊ မွားမွန္း သိလွ်င္လည္း ၀န္ခံ၍ ျပင္ဆင္္ရန္ ၀န္မေလးသူျဖစ္ျခင္း၊ အမ်ားေကာင္းစားေရးကို ေရွး႐ႈသူျဖစ္ျခင္း၊ မိမိ ကုိယ္ေရးကိုယ္တာထက္ တိုင္းျပည္အေရးကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္လ်က္ ကိုယ္က်ဳိး စြန္႔ႏိုင္သူျဖစ္ျခင္းဆိုသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ ညီၫြတ္မႈ ရွိမွသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း မည္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနႏွင့္ (၁) တႏိုင္ငံလုံး အက်ဳိးစီးပြားကို ၾကည့္ၿပီး လူမ်ဳိးေရး ၀ါဒကို စြန္႔ပစ္ႏိုင္ရမည္။ (၂) ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူမ်ဳိးစုမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား၊ ဘာသာစကား စာေပတို႔ကို မေပ်ာက္ပ်က္ရန္ ထိမ္းသိမ္းျခင္းသည္ တာ၀န္တရပ္အေနႏွင့္လည္းေကာင္း၊ မိမိကိုယ္တိုင္က ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ လုပ္သင့္သည္ဟု ယုံၾကည္၍လည္းေကာင္း သေဘာတူ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ဘုိ႔လိုသည္။ (၃) ျပည္နယ္အားလုံး တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ညီမွ်မႈရွိေအာင္လည္း သမာသမတ္က်က် ျပဳလုပ္ ႏိုင္သည့္ မွ်တသည့္ စိတ္ထားလည္း ရွိရမည္။ ဥပမာ။ ။ ခ်င္းေတာင္တန္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသည္ အျခား ျပည္နယ္မ်ားထက္ နိမ့္က်ေန ပါက ဖယ္ဒရယ္ ဗဟိုအစိုးရမွ ခ်င္းေတာင္တန္းကို ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ပိုမို ေထာက္ပံ့ေပး ျခင္းျဖင့္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ထိန္းၫွိေပးႏိုင္သည္။ အဓိက အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မွာ ဖယ္ဒရယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ေပၚေပါက္လာရန္ ေဆြးေႏြး ၫွိႏႈိင္းၾကေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ မိမိ လိုလားခ်က္မ်ားကို အေသဆုတ္ကိုင္ထားျခင္း မျပဳဘဲ (Compromise) အေလ်ာ့အတင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ ေနရာတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဘုိ႔ လိုသည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ အေလ်ာ့အတင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ စိတ္ဓါတ္ကို ေမြးျမဴမွသာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေအာင္ျမင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ မည့္သည့္အရာမွ် အေလ်ာ့မေပး ဆိုသည့္ စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးျခင္းသည္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္ နည္းလမ္း မဟုတ္သလို၊ ေဆြးေႏြးပြဲ ဟူ၍လည္း မေခၚဆိုႏိုင္ပါ။ ေတာင္းဆိုပြဲသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ (၄) ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေနထိုင္ေနသည့္ ျပည္သူမ်ားအားလုံး တန္းတူညီမွ်ရွိမႈ၊ လြတ္လပ္ ပိုင္ခြင့္တို႔ကို ေလးစားျမတ္ႏိုးရမည္။ (၅) လူမ်ဳိးစု တစုႏွင့္တစု ပဋိပကၡ ျဖစ္ေစႏိုင္မည့္ လူမ်ဳိးေရးအရ ႏွိမ့္ခ်ျခင္း၊ ေစာ္ကားျခင္းတို႔ကို ေရွာင္ရမည္။ (၆) လူမ်ဳိးစု အေျခခံျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္မွ နယ္ေျမ အေျခခံျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္ကို ရဲ၀ံ့စြာ ေျပာင္းလဲ၍ ေသြးစည္းမႈကို တည္ေဆာက္ရမည္။ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးခါစ ျမန္မာျပည္တြင္ ျပည္တြင္းစစ္ ေတာက္ေလာင္စဥ္က ရည္မွန္း ခ်က္ႏွင့္ ယေန႔ ရည္မွန္းခ်က္တို႔သည္ သိသိသာသာ ကြာျခားသြားခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴနစ္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးမဟုတ္၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ တပါတီ အာဏာရွင္စံနစ္ကို အလုပ္သမား လယ္သမား လူတန္းစား အေျချပဳ၍ တည္ေဆာက္ရန္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို လိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ကြန္ဂရက္မွ ပါတီစုံ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရး လမ္းစဥ္ကို ခ်ခဲ့သည္။ သိုု႔ေသာ္ ယေန႔ ထိကမၻာေပၚ ရွိ ကြန္ျမဴနစ္အစိုုးရမ်ားသည္ပါတီစုံဒီမိုကေရစီစံနစ္ကိုခြင့္ျပဳျခင္းမရွိေသးေခ်။ ထို႔အတူ ကရင္ပုန္ကန္မႈသည္ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕တို႔၏ Divide and Rule Policy အရ ျပည္နယ္ျပည္မ ေသြးခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္သြားျခင္း၏ ရလာဒ္ျဖစ္သည္။ ရွမ္းေစာ္ဘြား မ်ား၏ ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ေတာင္းဆုိမႈကလည္း ပေဒသရာဇ္ စံနစ္ကို ထူေထာင္၍ မိမိျပည္နယ္ မိမိအုပ္ခ်ဳပ္ၿ႔ပီး သားစဥ္ေျမးဆက္ အေမြ ဆက္ခံႏိုင္ေရး ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးမဟုတ္။ ယေန႔ ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲ၀င္ေနျခင္းသည္ ထိုအယူအဆတို႔ႏွင့္ လားလားမွ် မသက္ ဆိုင္သည့္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ တည္ေထာင္ေရး ျဖစ္သျဖင့္ မ်ားစြာကြာျခားပါသည္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး ေရစီးေၾကာင္းသည္ အာဏာရွင္ စံနစ္မ်ား တျဖဳတ္ျဖဳတ္ ေႂကြက်၍ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ား အသြင္ ေျပာင္းေနသည့္ ေခတ္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ IT ေခတ္ကို ေရာက္ေနၿပီျဖစ္၍ သတင္း ေမွာင္ခ်၍ အာဏာကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားေသာေခတ္ ကုန္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အာဏာရွင္မ်ား ကိုယ္တိုင္က သိျမင္ ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိုးတက္ေသာ ကမၻာ့ဆက္သြယ္ေရး ကြန္ယက္ကို အသုံးခ်၍ ျမန္မာျပည္ဖြား တိုင္းရင္းသား အားလုံး လက္တြဲညီညီျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ၾက မည္ဆိုလွ်င္ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေပၚေပါက္လာရန္ မေ၀းေတာ့ပါ။ နိဂုံး ။ ။ ကမၻာ့ေပၚရွိ ႏိုင္ငံအမ်ားက အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္မႈကို အား က်ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ားကလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံလို ျဖစ္ခ်င္ၾကသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ဖယ္ဒရယ္စစ္စစ္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသား စစ္စစ္ မ်ားသည္ Native American ဟု ေခၚေသာ Red Indians မ်ား ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔သည္ အသားနီစပ္စပ္ႏွင့္ ကုလား႐ုပ္ ေပၚေန၍ လူျဖဴမ်ားက Red Indians ဟု ေခၚေ၀ၚခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ ဌာေန လူမ်ဳိးစုတို႔က Red Indians (ကုလားနီမ်ား) အေခၚအေ၀ၚသည္ ၎တုိ႔ကို ႏွိမ့္ခ်ထားသည္ဟု ကန္႔ကြက္ ေျပာဆိုလာသျဖင့္ Native Americans ဟု အေခၚကို ေျပာင္းလဲ သုံးစြဲလာၾကသည္။ ၎ (Native) ဌာေန လူမ်ဳိးစုတုိ႔က လူျဖဴမ်ား ၎ႏိုင္ငံသုိ႔ အေျခခ် ေနထိုင္ လာသျဖင့္ ၎တို႔မွာ လူနည္းစု ျဖစ္လာရသည္ကို ေထာက္ျပ၍ ၎တို႔၏ လူနည္းစု အခြင့္ အေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ထိမ္းသိမ္းေရးတို႔ကို ေတာင္းဆို တင္ျပမႈအေပၚ အစိုးရက ၎တုိ႔အတြက္ အထူး ရန္ပုံေငြမ်ား၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ စီးပြားေရး လုပ္ကြက္မ်ားကို ေပးခဲ့ရသည္။ ယၡဳအခါ ၎တုိ႔ကိုယ္၌ ၎တုိ႔သည္ အေမရိကန္မ်ားအျဖစ္ ခံယူေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ အရပ္ရပ္ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပမွ အေျခခ်သူမ်ား လာေရာက္ အေျခခ်ျခင္းမွ လူနီေနထိုင္ေသာ ႏိုင္ငံမွ လူျဖဴမ်ား ႀကီးစိုးေသာ ႏိုင္ငံ အျဖစ္သုိ႔ ေျပာင္းလဲလာသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ဥေရာပမွ အဂၤလိပ္မ်ား၊ ျပင္သစ္မ်ား၊ ဂ်ာမန္မ်ား၊ ေပၚတူဂီမ်ား၊ အီတာလ်ံမ်ား၊ ဒတ္ခ်္မ်ား အုပ္စုလိုက္ ေျပာင္းေ႐ြ႕ အေျခခ်လာျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံသစ္ ထူေထာင္လိုသူမ်ား ေပါင္းစည္း ေနထိုင္ၾကၿပီး ေပၚေပါက္လာေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ပထမ ၿဗိတိသွ်တို႔ လက္ေအာက္ခံ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ၿဗိတိသွ် တို႔ကို အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားက ေတာ္လွန္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးကို ရယူခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဖယ္ဒ ရယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို တည္ေထာင္ရန္ ကြဲျပားေနေသာ ျပည္နယ္မ်ားကို စုေပါင္းၿပီး အေျခခံ ဥပေဒကို ေရးဆြဲခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ Federalist paper သည္ ထင္ရွားေသာ စာတမ္း တခုအျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္၏ ဖယ္ဒရယ္မူအရ ျပည္နယ္တိုင္းသည္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ဗဟို အစိုးရ၏ အေျခခံဥပေဒပါ အခ်က္မ်ားႏွင့္ ေသြဖီျခင္း မရွိေစရေပ။ အေမရိကန္ျပည္သည္ ဆိုး၀ါးေသာ ျပည္တြင္းစစ္ကိုလည္း ေတာင္ေျမာက္ကြဲၿပီး ျဖတ္ သန္းခဲ့ရသည္။ ေျမာက္ပိုင္းမွ ေက်းကြ်န္စံနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ေသာ စစ္ပြဲ တြင္ ကြ်န္စံနစ္ ဖ်က္သိမ္းလိုသည္ ေျမာက္ပိုင္းမွ အႏိုင္ရသြားခဲ့သည္။ ယေန႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ၎ႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက မိမိကုိယ္ကို မိမိ အေမရိကန္မ်ားဟု ယုံၾကသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြါးသည့္ မည္သည့္ လူမ်ဳိးမဆို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ ဥပေဒ ရွိသလို၊ တျခားႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြါးခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းမွ အခ်က္အလက္ မ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံလ်င္လည္း ႏိုင္ငံသား ခံယူခြင့္ရွိသည္။ တ႐ုတ္၊ ႐ုရွား၊ ဂ်ာမန္၊ အာဖရိက စသည့္ ႏုိင္ငံတို႔မွ လာေရာက္ အေျခခ် ေနထိုင္ သူမ်ား အားလုံး မိမိတို႔သည္ အေမရိကန္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု ခံယူၾကသည္။ ၎တုိ႔၏ အသား အေရသည္ ျဖဴ၊ ၀ါ၊ မဲ၊ နီ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မည္ ၎တို႔သည္ အေမရိကန္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုအခါ အာရွႏြယ္၀င္ တဦးကို ဘာလူမ်ဳိးလဲဟု ေမးလွ်င္ ၎က အေမရိကန္လူမ်ဳိးဟု ေျဖမည္ ျဖစ္သည္။ ဘာမ်ဳိး႐ိုးက ဆင္းသက္လာသလဲဟု ဆိုလ်င္ Chinese American တ႐ုတ္- အေမရိကန္ျဖစ္သည္ဟု သိုု႔မဟုုတ္ Asian-American ဟုုေျဖေပလိမ့္မည္။ အဓိပၸါယ္မွာ မိဘ မ်ဳိး႐ိုးသည္ တ႐ုတ္ျဖစ္သည္၊ သုိ႔ရာတြင္ သူသည္ အေမရိကန္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ကပၸလီ တဦးကို ေမးပါကလည္း အေမရိကန္လူမ်ဳိး ျဖစ္ၿပီး မ်ဳိး႐ိုးဗီဇမွာ African- American အာဖရိကန္- အေမရိကန္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာမည္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္လူမ်ဳိး ဆိုသည္မွာ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ စုေပါင္း ေနထိုင္ သည့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္းရွိ လူအားလုံးကို ေခၚပါသည္။ ထိုအခ်က္က ၎တို႔သည္ တႏိုင္ငံ လုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္သူမ်ား၊ တႏိုင္ငံလုံးရွိ သူမ်ားက ၎တို႔ ႏိုင္ငံဟု သတ္မွတ္သည္ဟု အဓိပၸါယ္ ရပါသည္။ ယေန႔ ျမန္မာျပည္တြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားက မိမိျပည္နယ္ကိုသာ အသိအမွတ္ ျပဳ ထားၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို မိမိတို႔ ႏိုင္ငံဟု အသိအမွတ္ ျပဳမထားျခင္းသည္ အေမရိကန္တုိ႔ႏွင့္ ကြာျခားပါသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံလို ျဖစ္ခ်င္ပါက ၎တို႔ကဲ့သုိ႔ စိတ္ဓါတ္ကို ေမြးျမဴရမည္ဟု တင္ျပလိုပါသည္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ မိမိတုိ႔ မ်ဳိး႐ိုးက ဒုတိယ ေနရာတြင္ရွိသည္။ တိုင္းျပည္ က ပထမျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ဆိုသည္ကို ဂုဏ္ယူ ၀င့္ႂကြားစြာ ေျပာႏိုင္ၾကသည္။ ျမန္မာ ျပည္တြင္ မိမိတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတို႔က မေျပာလိုၾက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္ဟူေသာ ခံယူခ်က္ကို ထားႏိုင္မွ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။ လူမ်ဳိးစြဲမ်ားကို ေျဖေဖ်ာက္ႏိုင္မွသာ ျပည္ ေထာင္စု ႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။